Kafa Travması (Travmatik Beyin Hasarı); trafik kazası, düşme veya herhangi bir sebeple baş bölgesine alınan bir travma sebebi ile kafatası, beyin, kafa derisi ve başın iç kısmında yatan doku ve kan damarlarının darbe alması, yaralanması sonucu gelişen nörolojik bozukluları ifade etmektedir. Hastalar hasarın yerine ve büyüklüğüne göre değişik derecelerde fiziksel, bilişsel ve davranışsal bozukluklar yaşayabilirler.
Travmanın vücuda vereceği zararların önlenmesi veya en aza indirilebilmesi açısından erken teşhis ve erken rehabilitasyon uygulamaları çok önemlidir
Rehabilitasyon; Kafa travmalarında rehabilitasyon programı hastanın darbe aldığı bölgesine göre gelişen bozukluğu değerlendirilerek oluşturulur. Darbenin şiddetine göre, kişi normal motor gelişim evresinin hangi bölümünde ise ona göre hedefler belirlenir.
Program:
Hasta merkezli tedavi yaklaşımı.
Hastalık hakkinde hasta ve aile bireylerinin eğitimi.
Eklem hareket açıklığı egzersizleri.
Klinik pilates.
PNF, Bobath, Johnston gibi rehabilitasyon yöntemleri ile tedavi.
Bası yaraları ve kontraktür önleme programları.
Erken mobilizasyon çalışmaları.
Denge ve koordinasyon egzersizleri (denge cihazı ile).
Mesane ve bağırsak eğitimi.
Solunum rehabilitasyonu
İş uğraşı terapisi.
Kas kuvvetlendirme egzersizleri.
Spastisitenin medikal, fizik tedavi ajanları ve ortezler ile yönetimi.
Rehabilitasyon sürecinde kişi öncelikle yatak seviyesinde terapiye alınırken sırası ile yatakta dönme, oturma, ayakta durma, paralel barda adımlama ve yürüme evrelerinden geçer. Tüm bu evrelerde çeşitli fizyoterapi ve rehabilitasyon teknikleri, tedaviye yönelik egzersizler, robotik rehabilitasyon, havuz terapisi, klinik pilates gibi yöntemler hastanın ihtiyaçlarına göre kullanır. Bu sayede kişinin hareket yeteneğini kaybeden vücut parçalarının farkında olması ve kaybettiği yetenekleri tekrar kazanarak günlük hayatına dönmesi hedeflenir.
Kişi konuşma, yutma, solunum problemleri, bilişsel sorunları, mesane ve bağırsak sorunları açısından da değerlendir. Bu değerlendirme sonucunda ihtiyaca göre konuşma ve yutma terapisi, solunum terapisi, bilişsel rehabilitasyon ve mesane ve bağırsak rehabilitasyonu yöntemleri de tedavi programı kapsamına dahil edilir.